Diastema (Ayrık Diş) Nedir? Nasıl Tedavi Edilir?

Diastema (ayrık diş), dişler arasında belirgin boşluklar oluşması durumuna verilen isimdir. Genellikle ön dişler arasında rastlanır ve toplumda çoğunlukla estetik bir mesele olarak görülür. Oysa altında yatan sebepler ve ilerleyen süreçte yaratabileceği ağız sağlığı problemleri dikkate alındığında bazen hızlıca tedavi edilmesi gerekebilir. Kimi zaman çocukluk dönemindeki doğal gelişim sürecinden, kimi zamansa genetik mirastan ya da edinilmiş alışkanlıklardan kaynaklanan diastema, gerek ortodontik (örneğin diş teli) gerekse restoratif (bonding, laminat gibi) ya da cerrahi yöntemlerle büyük ölçüde düzeltilebilir. Hangi tedavinin uygun olduğu ise diş boşluğunun nedeni, genişliği ve mevcut ağız-diş sağlığı durumuna bağlıdır.

Diastema Nedir ve Diş Sağlığına Nasıl Etki Eder?

Dişleriniz arasında normalin üzerindeki bir açıklığa “diastema” denir. Bu açıklıklar, çoğu zaman üst ön dişler (kesici dişler) arasında görülür ve halk arasında “ayrık diş” olarak bilinir. Bazen “iki dişin arasında ufak bir koridor açılmış gibi” hissedebilirsiniz. Kimi insanlar bu ayrıklığı kendilerine özgü bir gülüş detayı olarak kabul ederken, kimileri için oldukça rahatsız edici bir estetik problem haline gelir.

Elbette ayrık dişler sadece estetik açıdan değerlendirilecek bir konu değildir. Diş hekimliği bakış açısıyla, iki diş arasında normalin dışında kalan açıklıklar ağız sağlığını birkaç farklı yönden etkiler. Örneğin dişlerin arasında kalmış olan boşluklar, gıda artıklarının ve bakterilerin daha rahat tutunabileceği alanlar ortaya çıkarır. Bu durum uzun vadede çürük ve diş eti hastalıkları riskini artırabilir. Ayrık dişlerin olduğu bölgede diş yüzeyine yapışan plaklar temizlenmediğinde, önce diş etlerinde hassasiyet ve kanama, ilerleyen dönemlerde de daha ciddi diş eti sorunları (gingivitis ve periodontitis gibi) görülebilir. Ayrıca bazı vakalarda çiğneme fonksiyonunun bozulması gibi fonksiyonel sorunlar da doğabilir.

Diş sağlığı açısından bakıldığında, diasteması olan kişilerin düzenli diş fırçalama ve diş ipi kullanımını aksatmaması özellikle önemlidir. Eğer aralıklardan kaynaklanan anormal bir kuvvet dağılımı varsa veya alt-üst diş kapanışlarınızda uyumsuzluk bulunuyorsa, çene eklemine de (temporomandibular eklem) ek yük bindirebilirsiniz. Bu da uzun dönemde eklem ağrıları, çiğneme kaslarında gerginlik ve hatta baş ağrısı gibi ikincil sorunlara yol açabilir.

Diastema (Ayrık Diş) Oluşumunda Sıkça Karşılaşılan Nedenler Nelerdir?

Diastema, basit bir “iki dişin arasının açık olması” görüntüsünden ibaret gibi dursa da altında çok farklı dinamikler yatabilir. Tıpkı bir resimdeki ufak bir boşluk gibi görünür, ancak resmi yakından incelediğinizde boşluğun temelinde pek çok etkenin bir araya geldiğini fark edersiniz. İşte bu etkenler:

• Genetik yatkınlık: Aile üyelerinizin gülüşlerinde benzer ayrıklıklar mevcutsa, sizde de görülmesi şaşırtıcı olmaz. Bazı ailelerde çene yapısına göre dişlerin daha küçük olması, diş etlerinin farklı anatomik özelliklere sahip olması gibi kalıtımsal faktörler diastemanın ortaya çıkışını kolaylaştırabilir.
• Çene ve diş boyut uyuşmazlıkları: Bazen dişlerin boyutu çeneye oranla daha küçük kalır. Örneğin geniş bir çeneniz varsa ama dişleriniz nispeten küçükse, dişlerin sıralandığında aralarda istemeden de olsa boşluklar meydana gelir. Aynı şekilde çene yapınız normal, ancak dişleriniz sıradışı biçimde minikse yine diastema potansiyeli artar.
• Ağız alışkanlıkları: Bebeklik ve çocukluk çağında uzun süre emzik veya biberon kullanılması, parmak emme (özellikle başparmak) gibi alışkanlıklar dişlerin ön-arka ya da sağ-sol dengesini bozabilir. Parmak emme alışkanlığı, ön dişleri sürekli iterek aralarında bir mesafe oluşmasına neden olabilir. Ayrıca dil itme (tongue thrusting) adı verilen alışkanlık da dilin ön dişlere doğru baskı yapmasıyla ayrıklık yaratabilir.
• Periodontal hastalıklar: Diş etlerini ve dişi destekleyen kemik dokusunu etkileyen ileri seviye iltihabi hastalıklar, dişlerin destek dokusunu zayıflatır. Destekten yoksun kalan dişler konum değiştirebilir ya da sallanır, sonuçta da aralarında boşluklar belirebilir. Bu özellikle yetişkinlik döneminde aniden oluşan diastema vakalarında akla gelir.
• Çekim boşlukları ve diş eksiklikleri: Diş kaybı yaşadığınızda, yan dişler doğal olarak boşluğa doğru hareket etme eğilimi gösterir. Bu da diastema dahil olmak üzere çeşitli aralıkların oluşmasına yol açabilir. Bazı insanların doğuştan eksik diş (hipodonti) problemi vardır; bu da diş diziliminde boşlukların ortaya çıkmasına neden olur.
• Dudak-diş eti arasındaki frenulum (labial frenulum) problemleri: Üst dudak altındaki bağ dokusunun (frenulum) normalden büyük, kalın veya aşağıya doğru uzanıyor olması, iki ön dişin birbirine yaklaşmasını fiziksel bir bariyer gibi engelleyebilir.
• Dişlerin şekil ve boyut bozuklukları: Özellikle “peg-shaped lateral” diye adlandırılan, küçük ve konik şekilli yan kesici dişleri olan bireylerde ön bölgedeki dişler arasında bir uyumsuzluk oluşur. Bu uyumsuzluk da aralarda boşluklar olarak yansır.

Genetik veya Çene Büyüklüğü Diastema Gelişimine Yol Açabilir mi?

Genetik faktörler bedenimizin neredeyse her özelliğinde olduğu gibi dişlerin konum ve diziliminde de başrolde yer alır. Ailenizde büyükbabanızın ve babanızın ön dişleri arasında aynı boşluğun olduğunu görüp, kendinizde de benzer bir durumu deneyimlediğinizde bu tesadüf değildir. Genetik; dişin formunu, çene kemiğinin büyüklüğünü ve hatta diş etlerinizin şeklini bile belirler.

• Ailevi yatkınlık: Bazı ailelerde diş boyutları ve çene genişliği arasındaki denge miras yoluyla aktarılır. Eğer ailenizde geniş çeneli ama küçük dişli bireyler çoğunluktaysa, benzer bir tablo sizde de ortaya çıkabilir. Bu da dişlerin bir araya toplanmakta zorlandığı, aralıklı bir dizilime zemin hazırlar.
• Çene büyüklüğü: Çenenin anatomik olarak daha geniş olması, dişlerin sanki bir “sahne” üzerinde dağınık durması misali boşlukların artmasına neden olur. Tam tersi durumda çenenin dar olduğu ama dişlerin büyük boyutlu olduğu vakalarda da çapraşıklık görülür. Dolayısıyla çene ve diş boyutlarının ideal orantısı dişlerin birbirine doğru hizalanması için çok önemlidir.
• Diş tomurcuğu gelişimi: Bazı genetik mekanizmalar diş tomurcuklarının sayısını, kalitesini ve konumunu etkiler. Örneğin doğuştan eksik diş vakalarında, dişlerin sıralanmasında boşluklar kaçınılmaz hale gelir. Benzer şekilde var olan dişlerden birinin çok küçük ya da biçimce farklı olması yine diastema oluşumunu tetikleyebilir.

Diastema Sadece Bir Estetik Sorun mu Yoksa Sağlık Riski mi?

Pek çok insan, dişleri arasındaki boşlukları yalnızca görüntüye dair bir mesele gibi algılar. Elbette estetik endişeler geçerlidir; birçok kişi diastema nedeniyle fotoğraflarda gülümsemekten kaçınabilir, özgüven sorunları yaşayabilir. Fakat işin sağlık boyutu da en az estetik kaygılar kadar önemlidir.

• Estetik boyutu: Toplumsal etkileşimde yüz ifadesi, gülüş ve genel görünüm önemli bir yer tutar. Diasteması olan bireyler, özellikle ön dişlerdeki belirgin boşluktan rahatsızlık duyabilir ve bu da hem psikolojik hem sosyal iletişimde olumsuz etki yaratabilir.
• Ağız sağlığı riskleri: Dişler arasında boşluk bulunduğunda, bu bölgede plak ve gıda artığı birikimi kolaylaşır. Bakteriler, dişlerin yan yüzeylerinde ve diş etine yakın kısımlarda rahatça çoğalabilir. Bu durum bir süre sonra çürüklerin oluşmasına ya da diş eti iltihaplanmalarına kapı aralar. İleri dönemde periodontitis gibi daha ciddi tablolarla karşılaşma ihtimali yükselir.
• Çiğneme fonksiyonu: Ayrık dişler, çiğneme kuvvetinin ağzın içinde eşit dağılmasını engelleyebilir. Özellikle yan dişlerin de aralıklı olduğu durumlarda, besinleri öğütme verimliliğiniz düşebilir ve sindirim problemlerine dolaylı olarak katkıda bulunabilir.
• Konuşma ve sesletim bozuklukları: Bazı kişilerde diastema, belirli harflerin (özellikle “s” ve “z” sesleri gibi sızmalı konsonantların) doğru çıkartılmasını güçleştirebilir. Bu da günlük iletişimde hafif bir pelteklik hissine neden olabilir.

Diastema Nasıl Teşhis Edilir?

Dişler arasındaki boşlukları görebilmek her zaman özel bir çaba gerektirmez; çoğu zaman hasta da hekim de ilk bakışta diastemayı fark edebilir. Fakat profesyonel bir değerlendirme, sadece “boşluğun varlığını” saptamakla kalmaz, boşluğun boyutunu, yerini, altında yatan muhtemel sebepleri ve eşlik edebilecek sorunları da araştırır.

• Klinik muayene: Diş hekiminiz öncelikle ayrıntılı bir ağız içi muayene yapar. Diş etlerinin durumu çürük varlığı, dişlerin dizilim şekli ve çene kapanışı gözlenir. Aynı zamanda varsa dişler arasındaki boşlukların genişliği de ölçülür.
• Röntgen incelemesi: Panoramik röntgen veya periapikal röntgenler diş köklerinin ve çevre dokuların durumunu, kemik seviyesini, gömülü dişlerin olup olmadığını gösterir. Bazen diastemanın sebebi, daha önce fark edilmemiş bir gömülü diş ya da eksik diş olabilir. Periodontal hastalık nedeniyle oluşan kemik kaybı da röntgen yardımıyla tespit edilir.
• Dijital tarama ve model analizi: Bazı diş hekimleri, dijital tarama cihazları veya alçı model üzerinden dişlerin konumunu detaylı inceler. Böylece hem tedavi planlaması hem de ilerleme takibi kolaylaşır.
• Diş eti sağlığı değerlendirmesi: Diastema bazen ilerlemiş diş eti hastalıklarının habercisi olduğundan, diş etinin genel durumu cep derinlikleri (diş etinde oluşan boşluklar), kanama eğilimi gibi belirtiler kontrol edilir.
• Ağız alışkanlıklarının analizi: Hekim, hastanın parmak emme, dil itme ya da gece diş sıkma (bruksizm) gibi alışkanlıkları olup olmadığını sorgulayabilir. Bu tür alışkanlıklar boşlukların sebebi veya tetikleyicisi olabileceğinden önemlidir.

Diastema Tedavisinde En Etkili Yöntemler Nelerdir?

Dişler arasındaki boşlukları kapatmak için uygulanan yöntemler boşluğun nedenine, genişliğine, hastanın yaşı ve genel ağız sağlığına bağlı olarak çeşitlilik gösterir. Bu tedaviler bir “kişiye özel terzi işi” gibi değerlendirilmeli, herkes için tek tip bir çözüme gidilmemelidir. Örneğin sadece 1 mm’lik ufak bir aralık ile 5 mm’yi bulan ciddi bir ayrık diş vakasının tedavi planı aynı olmaz.

• Ortodontik tedavi: Eğer temel sorun dişlerin konumuyla ilgiliyse, en kalıcı ve sağlıklı çözümlerden biri ortodontiktir. Diş telleri (braces) veya şeffaf plaklar (aligner) dişleri yavaş yavaş birbirine doğru hareket ettirir. Özellikle genç yaşlarda çene gelişimi devam ederken ortodontik tedaviler daha kısa sürede ve etkin sonuç verir. Yetişkinlerde de benzer şekilde sonuç alınsa da tedavi süresi uzayabilir.
• Restoratif tedaviler (bonding, kompozit, laminate veneer): Küçük veya orta boyuttaki boşluklar için popüler bir yaklaşımdır. Bonding işlemi diş yüzeyine kompozit reçine uygulanarak boşluğun kapatılmasını sağlar. Laminat venerler (veneer) ise ince porselen ya da kompozit materyalinin dişin ön yüzeyine yapıştırılmasıyla diş formunun ve renginin istenen hale getirilmesini hedefler. Özellikle ön dişler arasındaki boşluklarda estetik kaygıları gidermek için çok tercih edilir.
• Frenektomi: Dişlerin arasındaki boşluğun nedeni dudak ile diş etini bağlayan dokunun anormal büyüklüğü ise, “frenulum” adı verilen bu doku cerrahi olarak küçültülebilir ya da konumu değiştirilebilir. Frenektomi sıklıkla ortodontik tedaviyle kombine edilir; çünkü tek başına doku alınması dişlerin tamamen kapanmasını garanti etmez.
• Protez veya implant uygulamaları: Diş kaybının yarattığı boşluklar söz konusu olduğunda, eksik dişin yerine implant ya da köprü protezi gibi uygulamalar düşünülebilir. Eğer yan dişler de uygun konumda değilse, önce ortodontik müdahale ile dişler dizilime alınır ardından protez tedavisi planlanır.
• Cerrahi müdahaleler (ileri seviye): Bazı vakalarda çene kemiğinde ciddi orantısızlık bulunabilir. Bu tür iskeletsel bozukluklarda, çeneyi yeniden konumlandırmaya yönelik ortognatik cerrahiler devreye girebilir. Bu en invaziv ve karmaşık yöntemdir, dolayısıyla her diastema vakasına uygulanmaz.

Diş Telleri (Braces) Diastema Boşluklarını Kapatabilir mi?

Ortodonti, diastema tedavisinde belki de en etkili yöntemlerin başında gelir. Diş telleri (braces) yardımıyla dişlere uygulanan sürekli ve kontrollü kuvvetler, zaman içinde dişleri istenen yöne doğru hareket ettirir. Bu süreç tıpkı bir kemik kırığında uygulanan alçı misali planlı bir baskı ve bekleme dönemine dayanır. Nasıl ki kırık bir kemiğin doğru pozisyonda kaynaması için belli bir süre gerekir, dişlerin de kemik içinde doğru pozisyona yerleşmesi için vakte ihtiyaç vardır.

Diastemanın genişliğine, hastanın yaşına ve çene yapısına bağlı olarak süre değişir. Bazı hafif vakalarda 6-9 ay yeterli olabilirken, karmaşık olgularda 1,5-2 yıla varan tedavi planlamaları yapılabilir.

Dişler, tedavi biter bitmez “eski konumlarına” dönmeye meyillidir. Bu yüzden retainer (pekiştirme) aşaması çok önemlidir. Sabit retainer telleri ya da takılıp çıkarılabilen şeffaf plaklar sayesinde, tedaviyle elde edilen yeni diş pozisyonlarının kalıcı hale gelmesi amaçlanır.

Diş telleri, diş köklerini ve kemik desteğini koruyarak diastemayı kapatır, aynı zamanda olası çarpıklıkları veya alt-üst çene kapanış problemlerini de düzeltir. Bu sayede hem estetik hem fonksiyonel bir iyileşme sağlanır. Ayrıca diş dokusu herhangi bir aşındırma veya kesme işlemine maruz kalmaz.

Tedavi süresi görece uzundur, hasta tellerle yaşamak durumunda kalabilir. Tellerin bakımı ve hijyeni de ekstra özen ister. Diş yüzeyinde plak birikimi artabilir, bu nedenle hasta düzenli fırçalama, ara yüz fırçası ve diş ipi kullanımı gibi ekstra hijyen önlemlerini uygulamalıdır.

Diş Laminantları (Veneers) Diastema Sorununu Nasıl Çözer?

Günümüzde estetik diş hekimliği denilince akla ilk gelen uygulamalardan biri laminat vener (veneer) kaplamalardır. İnce porselen veya kompozit materyalinden yapılan bu kaplamalar, dişin ön yüzeyine yapıştırılarak hem form hem de renk düzeltmesi sağlar. Peki diastema bağlamında nasıl çözüm sunarlar?

Öncelikle dişte minimal bir aşındırma yapılır (bazı vakalarda hiç aşındırma yapılmadan da “prepless veneer” konsepti uygulanabilir). Daha sonra ağızdan ölçü alınır veya dijital tarama gerçekleştirilir. Laboratuvarda hazırlanan ince veneer, dişin ön yüzeyine güçlü bir yapıştırıcı ile sabitlenir. Eğer diastema ufaksa, dişler bu kaplamalarla biraz daha geniş gösterilerek boşluk kapatılır.

Veneerler, dişlerin doğallığını ve ışıltısını koruyabilen materyallerden üretilir. Renk uyumu iyi ayarlandığında “acaba kaplama mı takıldı?” diye anlamak bile zor olabilir. Özellikle ön dişlerin altın orana yakın görünmesi, gülüş estetiğinde büyük fark yaratır.

Porselen veya kompozit veneerler, günümüzde oldukça dayanıklı üretilmektedir. Elbette sert kabuklu yemişleri direkt dişlerle kırmak ya da kalem ısırmak gibi davranışlar kaplamalara zarar verebilir. Ancak normal şartlarda uzun yıllar sorunsuz kullanılabilir. Porselen olanlar renk değiştirme konusunda da oldukça dirençlidir.

Çok geniş diastema vakalarında bazen laminat veneer tek başına yeterli olmayabilir. Örneğin 3-4 mm’den büyük aralıklar kapatılmak isteniyorsa, dişlerin doğal orantısı bozulabilir ve kaplamalar olduğundan çok daha “geniş” görünerek estetiği olumsuz etkileyebilir. Ayrıca çene kapanış bozukluğu varsa, önce ortodontik tedavi gerekebilir.

Bonding, Küçük Diastema Vakaları İçin Uygun mu?

Bonding uygulaması, diş hekimliğinde “basit dokunuşlarla büyük farklar” yaratmayı hedefleyen, oldukça popüler ve koruyucu bir yaklaşımdır. Kompozit reçine adı verilen diş renginde bir malzeme, diş yüzeyine katman halinde uygulanır ve özel ışıkla sertleştirilir. Böylece dişin şekli istenilen yönde değiştirilerek küçük aralıklar kapatılabilir.

Bonding işlemi genellikle tek seansta yapılır. Dişte çoğu zaman minimal veya hiç kesim yapılmadan uygulanır. Bu yönüyle hasta konforunu artıran ve ekonomik sayılabilecek bir yöntemdir.

Örneğin 1-2 mm’lik boşlukları kapatmak için diş boyutunu hafifçe genişletmek mümkündür. Eğer boşluk daha büyükse kompozitle kapamak estetik açıdan “dişlerin orantısını” bozabilir. Bu durumda hekiminiz önce ortodontik tedavi veya veneer uygulamasını önerebilir.

Kompozit, özellikle kahve, çay ve sigara gibi lekelendirici ajanlara karşı porselen kadar dirençli değildir. Zamanla ufak renk değişimleri ya da aşınma ortaya çıkabilir. Ancak gereken durumlarda basit rötuşlarla yenilenmesi mümkündür.

Bonding uygulamasında hekimin el becerisi ve sanatsal bakışı çok önemlidir. Kompozit malzemeyle diş yüzeyinde doğal geçişler yakalanması gerekir; aksi halde renk veya şekil uyumsuzluğu göze çarpabilir.

Ciddi Diastema Vakalarında Cerrahi Seçenekler Var mı?

Bazı diastema vakaları basit ortodontik veya restoratif uygulamalarla kolayca çözülemeyecek kadar karmaşık olabilir. Özellikle iskeletsel çene bozukluklarının eşlik ettiği diastema olgularında, tek başına diş teli veya kaplama tedavisi yetersiz kalır. Bu tip vakalarda cerrahi müdahaleler gündeme gelir:

Yukarıda da bahsedildiği gibi, üst dudakla diş eti arasındaki bağ dokusu (frenulum) anormal şekilde konumlanmışsa veya çok kalınsa dişlerin birleşmesini engelleyebilir. Bu durumda basit bir cerrahi işlemle frenulum kısaltılır, sonrasında ortodontik tedaviyle dişler bir araya getirilir.

Diastema, periodontitis gibi ileri seviye diş eti hastalıklarından kaynaklanıyorsa, önce diş eti ve kemik dokusunun sağlığını geri kazandırmak için cerrahi müdahaleler gerekebilir. Örneğin flep operasyonu ile diş kökleri ve kemik yüzeyleri temizlenir, gerektiğinde kemik greftleri uygulanır. Böylece dişleri stabil tutan destek dokular onarılır ve ardından diş boşluğu ortodontik ya da restoratif yöntemlerle kapatılır.

Çeneler arasında belirgin orantısızlık (sınıf II veya sınıf III maloklüzyon) varsa ve dişlerin dizilimi bu iskeletsel bozukluk nedeniyle bozuluyorsa, çene cerrahisi devreye girebilir. Çene kemikleri ameliyatla öne-arkaya veya sağa-sola konumlandırılarak istenen hizalama sağlanır. Bu kapsamlı bir girişimdir ve mutlaka ortodontik tedaviyle birlikte planlanır. Cerrahi sonrasında diş telleri kullanılmaya devam edilerek dişler yeni çene pozisyonuna adaptasyon sağlar.

Erken Müdahaleyle Diastema Önlenebilir mi?

Çocukluk döneminde birçok diş ve çene yapısı problemi erken teşhisle çok daha kolay ve hızlı çözüme kavuşur. Bu durum diastema için de geçerlidir. Özellikle süt dişleri dökülüp kalıcı dişlerin sürmeye başladığı “karışık dişlenme” döneminde (yaklaşık 6-12 yaş arası), diş hekimi kontrolüyle boşluklar yakından takip edilebilir.

Çocuklara doğru diş fırçalama teknikleri, diş ipi kullanımı ve zararlı alışkanlıkların bırakılması (örneğin parmak emme) öğretilerek diastema oluşumunun önüne geçilebilir. Çünkü pek çok diş ayrıklığı, dişler henüz gelişirken olumsuz kuvvetler altında kalmaktan kaynaklanır.

Bazı çocuklarda üst dudak ve diş eti arasındaki frenulum doğal olarak zamanla “yukarı” çekilebilir. Ancak eğer frenulum normalden kalın ya da uzun gözüküyorsa, diş hekimi erken dönemde bir planlama yaparak ileri yaşlarda oluşabilecek diastemayı engelleyebilir. Kimi zaman frenektomi operasyonunu ergenlik sonrasına bırakmak daha ideal olsa da geç kalınmadan fark edilmesi avantajdır.

Çocukluk döneminde, çene gelişimi devam ederken basit apareyler kullanmak ileride oluşabilecek diastemaları veya mevcut boşlukların genişlemesini önleyebilir. Örneğin diş arkını genişletici apareyler (palatal ekspansiyon aygıtları) çenenin büyüme yönünü düzenleyerek dişlerin daha düzgün sıralanmasına yardımcı olur.

Süt dişleri erken çekilmek zorunda kalırsa (örneğin çürük kaynaklı), komşu dişler bu boşluğa kayabilir ve kalıcı dişlerin sürmesi için gereken alanı kapatabilir. Bu da kalıcı dişlerin yanlış yerde, bir boşluk oluşturarak sürmesine yol açabilir. Diş hekimleri bu gibi durumlarda “yer tutucu” apareyler kullanarak boşluğun kapanmamasını ve diastemanın engellenmesini sağlayabilir.

Diastema Tedavi Edilmezse Ne Tür Riskler Ortaya Çıkabilir?

Birçok insan, diastemanın yalnızca “fena görünmeyen” bir estetik detay olduğuna inanır ve tedaviyi erteleyebilir. Oysa dişleriniz arasındaki bu boşluğu göz ardı etmek, uzun vadede hem ağız sağlığınızı hem de genel yaşam kalitenizi etkileyebilecek sorunlara kapı aralayabilir:

Boşluklar, özellikle yiyecek artıkları ve bakterilerin kolayca birikebileceği “küçük cepler” gibi düşünülebilir. Düzenli temizlik yapılmadığında plak oluşumu hızlanır, bu da diş minesinde hasara ve diş etinde inflamasyona yol açar. Süreç ilerledikçe diş eti çekilmesi, diş sallanmaları ve hatta diş kaybı gibi sonuçlar doğabilir.

Ön veya yan dişleriniz arasında ayrıklık olması, alt ve üst dişlerinizin tam olarak dengeli bir şekilde kapanmamasına neden olabilir. Bu durum çiğneme kuvvetlerinin eşit dağılmasını engeller. Uzun vadede çene ekleminde (temporomandibular eklem) ağrı, çene kilitlenmesi, kulak çınlaması gibi belirtilerle karşılaşmak mümkündür.

Düzgün öğütülemeyen besin parçacıkları, sindirim sisteminizin daha fazla enerji harcamasına sebep olur. Bu doğrudan bir rahatsızlık yaratmayabilir, ancak sindirim verimliliğini düşürebilir. Bazı kişilerde diastema ilerledikçe, çiğneme esnasında rahatsız edici sesler ya da diş ağrıları ortaya çıkabilir.

Diastema, konuşma esnasında hava akışını değiştirebilir ve bazı harflerin telaffuzunda zorluk yaratabilir. Örneğin “s” ya da “ş” sesleri, ön dişlerin arasındaki boşluktan ötürü ıslık benzeri bir sesle çıkabilir. Bu durum özellikle sosyal ortamlarda kişinin özgüvenini zedeleyebilir.

Tedavi edilmeyen diastema, kişide zamanla gülüşünü saklama, özbilinç gelişmesi veya sosyal ortamlardan kaçınma gibi olumsuz psikolojik sonuçlara yol açabilir. Her ne kadar bazı insanlar ayrık dişlerini kendine özgü bir özellik olarak benimsese de bir başkası için bu durum takıntı haline gelebilir ve depresyon, kaygı bozukluğu gibi problemlere zemin oluşturabilir.